Opinia a orzeczenie – różnice

W polskim systemie oświaty każdy uczeń realizujący obowiązek szkolny w publicznej i niepublicznej szkole ma prawo do uzyskania pomocy i wsparcia wtedy, gdy ma trudności w sprostaniu wymaganiom edukacyjnym. Dotyczy to uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Zwykle na podstawie opinii lub orzeczenia z poradni psychologiczno-pedagogicznej są oni objęci stosowną pomocą. Jakie zadania ma szkoła w udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej, a jakie prawa ma rodzic? Poznaj regulacje prawne w tym zakresie.

Na podstawie rozporządzenia MEN w sprawie organizacji udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej z 9 sierpnia 2017 roku (Dz. U. 2017, poz. 1591 ze zm.), szkoła na podstawie opinii z poradni ma obowiązek zapewnić uczniowi dostęp do pomocy psychologiczno-pedagogicznej, która ma charakter powszechny, a korzystanie z niej jest dobrowolne i nieodpłatne.

Poradnie psychologiczno-pedagogiczne są wyspecjalizowanymi instytucjami, których zadaniem jest rozpoznanie indywidualnych potrzeb rozwojowych ucznia oraz wskazanie kierunków dalszej pracy edukacyjnej. Efektem tego procesu diagnostycznego jest wydanie dokumentów postdiagnostycznych, takich jak opinia i orzeczenie. Warto tutaj nadmienić, że orzeczenie i opinia poradni nie są jedynymi przesłankami, aby objąć ucznia pomocą psychologiczno-pedagogiczną.

Opinia to dokument, który przedstawia stanowisko poradni wraz z uzasadnieniem w sprawie zgłoszonej przez rodziców lub opiekunów prawnych ucznia, a także pełnoletniego ucznia. Poradnia wydaje opinie w różnych sprawach. Do szkoły najczęściej trafiają opinie dotyczące:
 

• objęcia ucznia pomocą psychologiczno-pedagogiczną, np. ucznia zdolnego czy z trudnościami w uczeniu się o charakterze trudności niespecyficznych.
• dostosowania wymagań do indywidualnych potrzeb i możliwości ucznia,
• specyficznych trudności w uczeniu się, w tym o ryzyku dysleksji,
• objęcia ucznia zindywidualizowaną ścieżką kształcenia.

Orzeczenie to dokument w sprawie ucznia z decyzją administracyjną pierwszej instancji, który wydaje zespół orzekający działający w poradni. Rodzice mają prawo uczestniczyć w posiedzeniu zespołu, kiedy rozmawia się o ich dziecku, o czym niewielu z rodziców wie. Mają też prawo poprosić, aby w spotkaniu zespołu brali udział inni specjaliści znający dziecko, np. lekarz. Wykonanie decyzji wynikającej z orzeczenia jest dla szkoły obligatoryjne. Oznacza to, że szkoła jest zobowiązana do realizacji zaleceń zawartych w orzeczeniu, są one bezdyskusyjne.

Do szkoły najczęściej trafiają orzeczenia o:
 

• potrzebie kształcenia specjalnego, wydawane dla uczniów z niepełnosprawnością, zagrożonych niedostosowaniem społecznymi i niedostosowanych społecznie (wydawane na etap edukacyjny),
• potrzebie objęcia ucznia indywidualnym nauczaniem (wydawane na czas wskazany w zaświadczeniu lekarskim, nie dłużej jednak niż na rok szkolny).

Rozporządzenia MEN oraz Ustawa o Systemie Oświaty bardzo wyraźnie wskazują na zadania szkoły dotyczące respektowania wskazań w opiniach oraz zaleceń w orzeczeniach.